Anafylaxie bij kinderen

Anafylaxie is een ernstige multisystemische allergische reactie die vaak snel optreedt met een mogelijke fatale afloop.

Wereldwijd variëren schattingen van de frequentie van anafylaxie bij kinderen van 0,04% tot 1,8%. De incidentie van anafylactische reacties is de laatste jaren aanzienlijk toegenomen, vooral bij jonge kinderen, met ook een piek bij adolescenten.

Symptomen van anafylaxie betreffen meerdere orgaansystemen:

  • huid: (*): jeuk, erytheem, urticaria, angio-oedeem;
  • respiratoir/oculair:: rhinitis, conjunctivitis, piepende ademhaling, dyspnoe, hoesten, heesheid; 
  • gastro-intestinaal: nausea, braken, diarree, buikpijn;
  • cardiovasculair: hypotensie, tachycardie, shock; deze symptomen kunnen zich uiten met verminderd bewustzijn, bleekheid en/of sufheid.
  • andere: agitatie, verwarring, angst, gevoel van naderende dood, baarmoederkrampen.

     

(*) Hoewel cutane symptomen zeer vaak aanwezig zijn, kan anafylaxie zich ook zonder huidsymptomen presenteren.

Bij jonge kinderen kan veranderend gedrag een subtiel eerste teken zijn van beginnende anafylaxie.

Anafylactische reacties worden geclassificeerd volgens de ernst van de symptomen.

Een anafylaxie verloopt soms bifasisch, wat betekent dat een recidief van de symptomen optreedt binnen 4 tot 72u na start van de reactie.

De meeste frequente triggers voor anafylaxie zijn voeding, insectengif en geneesmiddelen (vnl. antibiotica en NSAID's).

De meest voorkomende voeding zijn koemelk, ei, pinda, boomnoten, tarwe, soja, vis, schaaldieren en zaden.

In een aantal gevallen is de oorzaak onduidelijk.

Bepaalde situaties werken als co-factor, wat betekent dat ze een reactie bijkomend kunnen triggeren. De belangrijkste cofactoren zijn inspanning, infectie (koorts), menstruatie, NSAID’s (bijv. Ibuprofen), warm weer, stress en soms ernstige vermoeidheid.

Ook ongecontroleerd astma is een risicofactor voor meer ernstige anafylaxie.

Na een (vermoedelijke) anafylaxie is verwijzing noodzakelijk om de oorzakelijke trigger te identificeren, risicofactoren en mogelijke andere allergenen op te sporen en een behandelingsplan met noodmedicatie en educatie te voorzien. Ook de omgeving van het kind (bv. scholen, familie) dient voldoende geïnformeerd en geëduceerd te worden. Het risico op anafylaxie heeft een belangrijke impact op de levenskwaliteit ven kinderen en hun ouders.

Correcte identificatie van de anafylaxie-trigger zal het risico op nieuwe ernstige reacties aanzienlijk verminderen. Hetzelfde geldt voor goede educatie van de patiënt en zijn ouders, enerzijds door uit te leggen hoe risicosituaties kunnen vermeden worden, anderzijds door werking en gebruik van een adrenaline auto-injector uit te leggen en te demonstreren. Het aanleren van correct lezen van voedingsetiketten bij voedselallergie, hoe contaminatie van voeding te vermijden, het belang van goede controle van (allergisch) astma en van de impact van co-factoren (drempelverlagende factoren zoals intensief sporten, ziekte en NSAID’s) zijn allemaal aspecten die deel moeten uitmaken van de algehele aanpak van een kind met risico op anafylaxie te behoren. Wanneer een voorschrift voor een adrenaline-auto-injector wordt gemaakt, moet het gebruik ervan duidelijk uitgelegd en gedemonstreerd worden. Deze educatie dient minstens jaarlijks herhaald te worden.

Sommige patiënten met een voedselallergie komen in aanmerking voor orale immunotherapie.

Praktische informatie

JEXT - gebruiksaanwijzing

EPIPEN - gebruiksaanwijzing

Sectie gereserveerd voor BAPALL leden

Om toegang te krijgen tot de informatie in deze sectie, moet u een geregistreerd BAPALL lid zijn.

Volg de onderstaande link voor de voorwaarden en om je aan te melden.